امروز می خوام براتون یه کم درباره مدیریت ساده برنامه ها و مدیریت زمان بگم. البته که مدیریت زمان اصولا یک علمه و قطعا مطالب خیلی مفصل تری با تاثیرگذاری بیشتر تو سایتهای تخصصی این قضیه وجود داره. اما چون خیلی از من پرسیده این و تعداد مشاوره های ایمیلی در این زمینه هم بالا رفته، می خوام روشهای خودم رو برای مدیریت زمان و مدیریت زندگی براتون بگم.

من اصولا آدم لیست نویسی هستم. از زمانی که یادم میاد، همیشه مادرم چند جور لیست کوتاه و بلند و تقویم و جدول های مختلف روی میز آشپزخونه داشته و من هم این کار رو از مادرم یاد گرفته ام. این کارهم خیلی کمکم می کنه که زندگی شلوغم رو سر و سامون بدم و هم خیلی ازش لذت می برم. به جرات می تونم بگم یکی از لذتبخش ترین کارها توی دنیا برای نگارا اینه که یه کاری رو انجام بده و بیاد اون کار رو از توی لیست کارهاش خط بزنه. تیک هم نمی زنم! خط خطی محکم می کنم و حالش رو می برم. از لحظات لذتبخش دیگه زندگی وقتیه که یه لیست از کارها کامل انجام میشه و کلا کاغذ رو پاره می کنی.... به به!

یکی از روش های ساده مدیریت زمان، همین لیست نویسیه. من معمولا یه لیست روزانه از کارهام دارم که یا شب قبل یا صبح هر روز می نویسمش. این لیست ممکنه به چند تا خورده لیست هم تقسیم بشه. مثلا روی یه کاغذ کوچیک در حد دفتر یادداشت (کاغذ بزرگ ورندارین، زهره ترک می شین!) یه ور لیست مثلا کارهای خونه رو می نویسم که امروز می خوام انجام بدم مثلا: جارو، گردگیری، بسته بندی سبزیجات و... یه گوشه دیگه لیست آیتم های کاری امروزم، مثلا نوشتن مقاله، ترجمه، مشاوره، مطلب سایت، پست اینستاگرام و... یه گوشه دیگه اش مثلا چیزهایی رو که شب توی راه برگشت می خوام بخرم می نویسم و این لیست رو هم بر اساس هر فروشگاهی که می خوام برم جدا می کنم. مثلا یه لیست سوپر، یه لیست هایپر استار، یه لیست هایلند، یه لیست داروخانه و... البته نه اینکه همه اینها توی یه روز باشه، فقط می خوام لیست نویسی موضوعی رو براتون توضیح بدم.

پس چی شد؟ یه کاغذ کوچیک در حد سایز A6 بر می دارین و چند تا ستونش می کنین و لیست کارها یا چیزهای لازم مربوط به اون روز رو می نویسین. ممکنه توی هر کدوم از ستونها فقط 2-3 قلم کار باشه، چه بهتر. ولی اگربه شکل موضوعی یا مکانی جداشون کنین، خیلی خیلی بهتره. همیشه یک خودکار و این کاغذ روی میزتون یا توی کیفتون باشه. تجربه من نشون داده که دفترچه جواب نمی ده و کاغذ جدا و یه دونه ای موثرتره، ولی می تونین خودتون آزمایش کنین. من می خوام لیست جلوی چشمم باشه نه توی یه دفترچه. در ضمن این خیلی مهمه که تا یه کاری رو انجام دادین، از توی لیست خطش بزنین. جدی می گم، همین حس شیرینی که کم کم از این کار می گیرین خیلی ساده بهتون انگیزه و انرژی ادامه کار رو می ده.

من لیست موضوعی رو حتی برای خرید هم استفاده می کنم. البته خیلی ها لیست خرید دارن ولی خوب من مثلا می گم وقتی می رم هایپر استار یا شهروند، چون یک جای خیلی شلوغه که واقعا خرید جدی و مفصل اگر بی برنامه باشه آدم اذیت می شه، حتما یک ربعی قبل از حرکت می شینم و لیستم رو دسته بندی می کنم. البته بر اساس نوع کالا نه، مثلا اینطوری نمی نویسم که : خوراکی ها، بهداشتی ها... (این هم خوبه و از هیچی بهتره) ولی من بر اساس نقشه جای چیزهای مختلف که خوب سالهاست حفظم، روی کاغذم منطقه بندی می کنم. بنابراین چیزهایی که قراره از یک منطقه از فروشگاه خریداری بشه رو زیر هم می نویسم و با چند خط فاصله منطقه بعدی. اینجوری هی مجبور نیستم از این ور به اون رو برم یا مثلا از هرجا که رد می شم لازم نیست هی به مغزم فشار بیارم که از اینجا چی می خواستم. آخ... فلان چیز از فلان جا یادم رفت، برگردیم! بنابراین با سرعت و صرف انرژی کمتر خرید می کنم و عذاب حرکت توی شلوغی آدمها با چرخ دستی بزرگ رو هم کمتر می کشم. به اضافه اینکه هر چی رو بر می دارم توی لیستم خط می زنم و هر چی رو نداشت دورش دایره می کشم که توجهم جلب بشه و بعد به یه لیست دیگه وارد کنم و از جای دیگه بخرم. در ضمن اگر بودجه ام محدود باشه، هر چی برمی دارم رو قیمت حدودی اش رو جلوش می نویسم و مثلا نیم ساعت بعد یه گوشه جمع کلی ذهنی می زنم که خارج از بودجه ام خرید نکنم.

می دونین لیست نویسی چه فایده ای داره؟ به جز اینکه خوب طبعا ذهنتون رو مرتب می کنه و اجازه نمی ده کاری یادتون بره و اینکه همون طور که گفتم خط زدن کارها با خودش یه لذت معتادشدنی شیرین میاره، یه فایده دیگه اش هم اینه که وقتی یه چیزی مکتوب می شه، آدم با خودش تو رودربایستی می مونه. .وقتی جلوی چشمت نوشته شده که چیکار باید بکنی، احتمال پیچوندن و نکردنش کمتره. فرض کنین شما قراره امروز مثلا سرویس بهداشتی خونه رو بشورین یا مثلا قراره امروز 50 صفحه درس بخونین. اگر این قضیه فقط به صورت یه ایده مبهم و گنگ توی سرتون باشه، با کوچکترین وسوسه ای ممکنه کنسلش کنین. فرض کنین خسته از راه رسیدین خونه و قراره سرویس بهداشتی رو بشورین. (مثلا از صبح با خودتون قرار گذاشتین یا اصلا طبق برنامه شخصی تون امروز روز این کاره) با خودتون می گین اوکی بذار یه دقیقه بشینم روی مبل استراحت کنم تو همین فاصله هم تلگرامم رو چک می کنم. خوب مثلا 3-4 جور گروه دوست و فامیل دارین که از صبح هر کدوم 50 تا مسج جدید گذاشته اند و 3-4 تا کانال جوک و انگیزشی و اینها هم عضوین. در این صورت چشم به هم نزده نیم ساعتی گذشته و شما هم شل و کرخت شده این و یه جورهای انگیزه مبهم کار داره ازتون دور میشه. 50 صفحه درس؟ بعدا می رسم بخونم، بذار یه کم دیگه ولو شم جلوی تی وی. یا شستن دستشویی؟ اونقدرها کثیف هم نیست حالا خیلی خسته ام. همون لحظه ای که انگیزه داره به شکل مبهمی ازتون درو می شه، لیست به نجاتتون میاد. این دستخط خودمه! به خودم قول داده ام که نذارم کارِخونه بمونه و روی هم جمع بشه. به خودم قول دادم نذارم درسهام جمع شه. بعد هم اگر این کار رو نکنم لیستم کامل خط نمی خوره و نمی تونم کاغذش رو پاره کنم و لذت ببرم. بذار پاشم دیگه این همه امروز زحمت کشیده ام، این هم روش.

یعنی یه همچین اثر معجزه آسایی داره لیست نوشتن. البته روز اول نه، ولی اگر عادت کنین به لیست نوشتن و لیست پاره کردن و کم کم به خودتون اجازه بدین معتاد لذتش بشین و احساس رضایت بکنین، این مزیت باهاش میاد که نمی ذاره به جز گاه گداری، از برنامه هاتون عقب بمونین. البته وقتی می گم برنامه، منظورم یه برنامه عاقلانه و منطقیه نه از اون برنامه ها که اینقدر ایده آلیستی و دور از ذهنه که حتی یک روز هم انجامش نمی دیم. در ضمن منظورم این نیست که همیشه به جای استراحت پاشیم دور از جونمون حمالی کنیم، اما منظورم اینه که زمانی که خودمون با عقل و منطق و تصمیم خودمون برنامه ریزی کرده ایم و به کاری اختصاص داده ایم، رو به کمک لیست به کارهای دیگه نگذرونیم. در ضمن حواسمون هم باشه اگر تعداد روز زیادی پیش میاد که لیستمون تکمیل نمی شه، این نشون می ده برنامه مون منطقی و کاربردی و منطبق با واقعیتهای زندگی مون مثل زمانمون، انرژی مون، مسئولیت های دیگه مون و... نبوده. لیست کارها به ما کمک می کنه برنامه مون رو تغییر بدیم و بهینه کنیم؛ جوری که قابل انجام باشه و برامون حس رضایت ناشی از تکمیل کردن کارها رو بیاره.

در تکمیل مبحث لیست نویسی این رو هم بگم. ممکنه نوشتن لیست روزانه یه نظر کار ساده ای بیاد، اما باید تجربه اش کنید تا اثربخشی اش رو ببینین. اما وقتی مثل من «لیست نویس» شدین، لیست ها شروع می کنن به شما در همه زمینه های پیچیده تر کمک کرد مثل لیست مراحل انجام یک پروژه.

و به این روش در طول زمان و کم کم شما با آزمون و خطا یه مجموعه لیست جامع برای خودتون درست می کنین که اون رو دیگه دور نمی اندازین و هر دفعه از روش می نویسین و اصلش رو حفظ می کنین. مثلا من یک لیست جامع لوازم مورد نیاز برای سفر دارم که چند تا زیر مجموعه داره : لوازم مورد نیاز برای سفر تابستونی و سفر زمستونی، یا یک سری مینی لیست کوتاه تر برای کم و زیاد کردن لوازم مورد نیاز برای سفر داخلی یا خارجی یا مثلا سفر کاری یا تفریحی. و چند ورژن هم  لیست برای لوازم مورد نیاز همسرم دارم که می دم به خودش که از روی اون چمدونش رو ببنده. چند جور لیست جامع هم برای کارهای قبل از سفر شامل آماده سازی مدارک مورد نیاز و لوازم خاصی که باید همراه داشت، کارهای خونه قبل از سفر، خریدهای قبل از سفر و اینجور چیزها دارم.

علاوه بر این یه لیست جامع برای میزبانی و برگزاری مهمونی دارم که خیلی کمکم می کنه. این لیست چند صفحه ایه و شامل فهرست و زمان بندی کارهای قبل از مهمونی مثل خریدهای مختلف و تمیزکاری و آماده سازی غذاهایی که می شه از قبل آماده کرد و اینجور چیزهاست. البته می دونم برای خیلی کدبانوها این لیست ها نیاز نیست و همه چیز رو از حفظ انجام می دن، اما اگر مثل من قبل از میزبانی همه اش استرس دارین، مکتوب کردن کارها و برنامه ریزی اش، خیلی خیلی آرامش می ده و کمک می کنه کارها بدون استرس انجام بشه. من حتی لیستی دارم که توش زمان بندی دقیق اینو دارم که خود روز مهمونی دقیقا هر ساعتی چیکار کنم. یعنی نه تنها کارها، بلکه شماره گذاری ترتیب اونها و در نهایت تخصیص دادن ساعت مشخص به اونها رو لیست می کنم چون به آرامشم کمک می کنه. من قراره همه اون کارها رو انجام بدم ها... ولی وقتی همه یکجا داره توی مغزم سر و کله می زنه، عذاب می کشم. وقتی میارم روی کاغذ و دیگه می دونم که مثلا قراره ساعت 10 سوپ رو بذارم و بعدش ساعت 10:30 مثلا ژله رو از قالب خارج کنم، هی به خودم نمی گم وای حالا ژله چی؟ سوپ چی؟ سبزی سوپ رو کی آماده کنم؟ ظرف سوپ چی باشه؟ چون همه رو از قبل نوشته ام و در زمان مشخص طبق ترتیبی که لازم می دونم، انجام می دم.

ادامه دارد...