وقتی می گم کار هر کسی نیست، منظورم این نیست که خیلی مثلا انجام دادنش هنره، نه، شاید اصلا این نوع برنامه ریزی به درد بعضی ها نخوره یا مثلا در یه دوره ای از زندگی مناسب باشه ولی همیشه نه. من خودم در زمان تحصیل بیشتر از این برنامه استفاده می کردم ولی الان دیگه لازمش ندارم چون کلا ذهنم مثل این جدولی که براتون می گم کار می کنه.

استفاده از این برنامه یه خطر بزرگ داره، اون هم اینه که بعد از اینکه نشستین سه، چهار ساعت وقت گذاشتین این جدول رو کشیدین و رنگ کردین و....، ممکنه کل انرژی و انگیزه تون فرار کنه بره قایم شه و زود هم بر نگرده. پس بدونین این نوع برنامه ریزی مال افراد کم انگیزه یا کسانی که سابقه این رو دارند که برنامه های بزرگ بریزن و انجام ندن، نیست.  این برنامه در واقع مال افراد پیشرفته ایه که مدتی لیست نویسی کرده اند و استاد اون شده اند، مدتی هم با نقویم کار کرده اند و عادتهای خیلی خوبی در خودشون ایجاد کرده ند و در نهایت می خوان یه نظم خوب و اساسی به زندگی شون بدن. مثلا شمایی که الان یکی دو هفته است شروع به برنامه ریزی کرده این، باید چنین برنامه ای رو اقلا از یک ماه دیگه شروع کنین.

حالا که عیبش رو گفتم، مزیتش رو هم بگم. مزیت این برنامه اینه که به شدت زمانهای سوخته و از دست رفته رو براتون زنده می کنه، جلوی علافی و بیکاری و وقت تلف کردن رو می گیره، زمانی رو که فکر می کنین ندارین براتون پیدا می کنه و به شدت در تایمهای بحرانی مثل زمان امتحانات یا زمان تحویل یه پروژه و یا کلا دورانی که زندگیمون خیلی شلوغه موثر و مفیده. یعنی وقتی اینجوری برنامه ریزی می کنین، می بینین همه کارهایی که در ذهن داشتین که توی برنامه جا شد هیچی، کلی هم تایم اضافه میاد.

برای شروع یک جدول باید بکشین. همین جا بگم که به نظر من این جدول رو دستی بکشین بهتر و دقیق تره تا اینکه مثل من توی Word درست کنین. ترجیحا دستی بکشین یا مثلا چارچوب اصلی اش رو توی ورد بکشین پرینت کنین و با دست پرش کنین. در ضمن بر خلاف جدول های قبلی این جدول باید بزرگ، تمیز و مرتب کشیده بشه. پس یه کاغذ ترجیحا A3 یا اقلا A4 بذارین جلوتون و 7-8 رنگ مداد رنگی هم بردارین. خط کش هم لازمه.

حالا جدولی بکشین که ستونهاش ساعتهای روز باشه و سطرهاش روزهای هفته باشه. روزهای هفته و ساعتها رو مثل این تصویر وارد کنین. فقط دو تا نکته. یکی اینکه ساعتها رو ترجیحا به جای توی سلولهای جدول، روی خط های عمودی بنویسید که سلولهای جدول در واقع نشان دهنده فاصله یک ساعت تا ساعت بعدی باشن. من توی ورد نتونستم این کار رو بکنم. شما جوری بنویسید که مثلا ساعت 6 روی یک خط عمودی باشه و ساعت 7 روی خط بعدی و همین طور الی آخر. نکته دوم اینکه موقع ساعت زدن، روزها رو از 12 شب شروع نکنین. از سمت راست جدول از نزدیک ترین ساعت به بیدارشدنتون شروع کنین. مثلا اگر یک روز 6 صبح پا می شین، اولین ساعت رو بزنین 6 ولی اگر هیچ روزی زودتر از مثلا 9 بیدار نمی شین، از همون 9 یا 8 شروع کنین.

حالا روی یک کاغذ جدا لیستی از همه انواع کارهایی که در یک هفته معمولی دارین تهیه کنین: مثلا سرکار بودن، درس خوندن، غذا خوردن، استراحت، تلویزیون دیدن، حمام، خوابیدن و...

ممکنه این لیست مثلا یهو بشه 30 مورد. شما می تونین جدولتون رو با همین جزییات درست کنین، البته به شرطی که به تعداد کارها مداد رنگی داشته باشین. اما به نظر من چنین جدولی خیلی خیلی پادگانی و اردوگاه جنگی طور می شه و آدم از انجامش فراری می شه. من توصیه ام اینه که کارهای مشابه رو با هم گروه کنین و بهشون یک رنگ اختصاص بدین.

مثلا توی یه جدول ساده به صورت نمونه این طوری می شه. من نمونه ای از جدولی که یکی دو سال پیش برای مشاوره یه چی نپوشیمی خیلی خوب به اسم ناهید درست کردم رو براتون می ذارم. بعد از اینکه بعضی از کارهاتون رو چند تا چند تا با هم گروه کردین، به هر کدوم یک رنگ اختصاص بدین. اینجوری:

سبز ساعات اشتغال (حاضر شدن، زمان توی راه، زمان برگشت و لباس در آوردن)

آبی ساعات خواب بر حسب زمان بیدار شدن هر روز (مسواک، کتاب خوندن و خواب)

بنفش ساعات استراحت (غذا خوردن، تایم نت گردی، تلفن، حمام و...)

قرمز ساعات درس خواندن

و...

حالا دونه دونه کارها رو بر می داریم و ساعاتی که انجامشون می دیم رو در جدول رنگ می کنیم. گاهی ساعتهایی که انجام می دیم خوب و مناسبه و گاهی بر اساس اون ساعتی که تصمیم داریم انجامشون بدیم (البته بسیار عاقلانه و منطقی و نه خیلی رویایی و غیر قابل انجام) باید تغییرشون بدیم.

جدولمون این شکلی می شه:

و کم کم با اضافه کردن کارهای مختلف این شکلی می شه:

و در نهایت می شه یه چیزی شبیه این:

همون طور که توی برنامه می بینین، من برای ناهید حدودا روزی 7 ساعت خواب و 8 ساعت درس در نظر گرفته ام که خوب مطمئنا به جز شب امتحان، برنامه زندگی اکثر شماها این طور نیست. پس، دقیقا بر اساس مدل زندگی خودتون و کارهاتون و برنامه هاتون، از دیدن سریال مورد علاقه تون تا درست کردن غذا و غیره، دقیق و واقع بینانه برنامه ریزی کنین. یه روزهایی ناهید 6 صبح پا می شه می ره سرکار و یه روزهایی می تونه تا 8 صبح بخوابه که بر اساس همین قضیه، ساعت خواب شبهای مختلفش فرق می کنه. وقتی برای خودتون برنامه ریزی می کنین، ترافیک و تایمهای تلف شده احتمالی و غیره رو هم در نظر بگیرین. در ضمن اینجا من نکردم ولی شما با کشیدن خط عمودی توی هر سلول می تونین نیم ساعت و یک ربع رو هم مشخص کنین.

البته این درس خوندن های ساعات طولانی قرار نیست یه تیکه و یکجا اجرا بشه و شرایطی داره، اما چون هدف ما اینجا برنامه ریزی برای درس خوندن نیست و این فقط یک مثاله، دیگه وارد جزییات برنامه ریزی درسی نمی شم. فقط این نکته رو در نظر داشته باشین که اگر از هر جایی توی برنامه عقب افتادین یا نشد که اجرا بشه، حتما از هر لحظه ای که می شه دوباره بپرین توی برنامه. لازم نیست جبرانی بگذارین. نباید خودتون رو سرزنش کنین و حق ندارین 3-4 ساعت اضافه تر رو با حس فلج بودن ناشی از سرخوردگی و ناامیدی عقب موندن از برنامه تلف کنین.

و اینجا باز می رسیم به استفاده از تقویممون. برای اونهایی که نیاز به نظم سفت و سخت دارن، خود رعایت کردن و اجرا کردن این جدول برنامه روزانه، یکی از اهدافیه که باید براش جایزه تعیین کنن و تو تقویمشون عملکردشون رو ارزیابی کنن. مثلا با خودتون قرار می ذارین که به ازای هر روز که دقیقا طبق برنامه پیش رفتین، یک ستاره یا استیکر هر چی که دلتون می خواد روی تقویم به خودتون جایزه می دین و به ازای مثلا هر 3 تا روز چهارم به خودتون یک ساعت استراحت اضافه پاداش می دین یا مثلا به ازای هر 5 تاش دو ساعت کار کاملا غیر مفید در حد تلگرام گردی و ولو شدن روی تخت و اینها به خودتون جایزه می دین.

ادامه دارد...